Aktywizuje lokalne społeczności i samorządy, podnosi szanse rozwojowe, buduje zaufanie i daje szansę na trwały rozwój gospodarczy. Kontrakt Samorządowy jest autorskim pomysłem Samorządu Województwa z Pomorza Zachodniego. To specjalna pula środków unijnych dla gmin i powiatów, które chcą inwestować w oparciu o współpracę i kompromis. Spore uznanie dla tego mechanizmu wyraża raport przygotowany pod kierownictwem prof. Aleksandra Noworóla, który na zlecenie Ministerstwa Rozwoju analizował skuteczność i efektywność wydawania środków unijnych.
Kontrakty samorządowe, to przykład takiego zaprojektowania regionalnego programu operacyjnego, by z chirurgiczną precyzją kierować wsparcie tam, gdzie jest najbardziej oczekwiane. Przykład choćby w szczecineckim Centrum Edukacji Technicznej Haas. Nowoczesne urządzenia, obrabiarki numeryczne, urządzenia pomiarowe i drukarka 3D wzbogaciły tamtejszą pracownię, pierwszą z pięciu w ramach realizowanego przez szczecinecki powiat projektu „Szczecinecki eksperyment”. Warta ponad 1,5 mln zł inwestycja nie była możliwa, gdyby lokalne władze nie zdecydowały się na współtworzenie, a następnie wdrożenie Kontraktu Samorządowego dla Powiatu Szczecineckiego, pod którym oprócz powiatu szczecineckiego podpisały się także gminy Szczecinek, Biały Bór, Borne Sulinowo, Barwice oraz Grzmiąca.
Inwestycje w Szczecinku to tylko jeden z wielu przykładów rozwoju dzięki współpracy samorządów w ramach Kontraktu Samorządowego. Mechanizm wymagał współpracy włodarzy minimum trzech gmin. Nie brakowało jednak i takich, gdzie o szerokim froncie inwestycji pomyślało kilkanaście samorządów. Pod Kontraktem Samorządowym Strefa Centralna podpisały się powiaty Drawski, Łobeski i Świdwiński oraz gminy Czaplinek, Drawsko Pomorskie, Kalisz Pomorski, Ostrowice, Wierzchowo, Złocieniec, Dobra, Łobez, Radowo Małe, Resko, Węgorzyno, Brzeżno, Rąbino, Sławoborze, Świdwin, Miasto Świdwin, Połczyn-Zdrój, a także Przedsiębiorstwo Komunikacji Samochodowej Złocieniec. Wszystko, by w sposób systemowy rozwiązywać bariery, które ograniczają ich rozwój. Dzięki temu otworzyła się szansa na 33 ha uzbrojonych terenów inwestycyjnych w Czaplinku, Łobzie i Powiecie Świdwińskim, gdzie powstają nowe kierunki kształcenia w lokalnych szkołach zawodowych związane m.in. z branżą OZE, wzmacniane są te już istniejące jak mechanika czy rolnictwo. To łącznie kilkanaście inwestycji wartych ponad 52,6 mln zł.
To swoiste pospolite ruszenie po rozwój i środki unijne zdobyły uznanie w oczach zespołu, którym kierował prof. Aleksander Noworól. Ekonomiście, specjalizującemu się w zarządzaniu rozwojem terytorialnym i gospodarką przestrzenną Ministerstwo Rozwoju powierzyło sprawdzenie skuteczności i efektywności metod inwestowania środków unijnych. Pozytywnej oceny dla wypracowanego na Pomorzu Zachodnim modelu nie brakuje.
Raport wskazuje, że zachodniopomorscy samorządowcy z pełną świadomością zrezygnowali z lokalnych ambicji, by podzielić zadania inwestycyjne i kierować się korzyścią całego obszaru. Przykład na to możemy znaleźć chociażby w Goleniowie, który potrzebuje wykwalifikowanych pracowników i postawił na szkolnictwo zawodowe. Jego gminy ościenne szansy na rozwój upatrują w uzbrojeniu terenów inwestycyjnych i nowych miejscach pracy.
Raport prof. A.Noworóla wskazuje, że zaproponowane przez Zachodniopomorski Samorząd programowanie inwestycji jest skuteczną metodą działań na rzecz zintegrowanego rozwoju danego terytorium, gdyż „przynosi potencjalnie trwałe efekty w sensie samoorganizacji gmin i powiatów w ramach terytoriów o wymiarze subregionalny”.
To szczególnie istotna uwaga w świetle tego, że dokument jest swoistą rekomendacją dla przygotowywanej przez Polski Rząd aktualizacji Krajowej Strategii Rozwoju Regionalnego 2010-2030. Należy przypomnieć, że na autorski mechanizm i sześć Kontraktów Samorządowych, Samorząd Województwa Zachodniopomorskiego zarezerwował łącznie blisko 133,5 mln zł.