Od wzrostu w tych obszarach gospodarki zależeć będzie rozwój dynamicznego, nowoczesnego i innowacyjnego Pomorza Zachodniego. To w tych branżach posiadamy potencjał do budowania przewagi konkurencyjnej. I nieprzypadkowo prawie 40% miejsc pracy pochodzi w regionie z Inteligentnych Specjalizacji. Czym się wyróżniamy? I dlaczego to narzędzie jest ważne dla firm w nowej perspektywie finansowej? Województwo Zachodniopomorskie aktualizuje IS. W piątek, 27 maja 2022 r. w Urzędzie Marszałkowskim odbyło się spotkanie konsultacyjne. Wzięli w nim udział przedstawiciele świata nauki, przedsiębiorcy oraz instytucje otoczenia biznesu.
Inteligentne Specjalizacje to nic innego jak silne strony zachodniopomorskiej gospodarki. Tymi obszarami wyróżniamy się na tle innych regionów. Na ich podstawie możemy budować przewagę konkurencyjną. Wyznaczone zostały w wieloetapowym procesie, w który zaangażowani byli przedsiębiorcy, naukowcy czy instytucje otoczenia biznesu. Przygotowane Inteligentne Specjalizacje poparte są analizami rynkowymi oraz danymi statystycznymi.
To także narzędzie Unii Europejskiej, które obliguje regiony państw członkowskich do identyfikacji tych obszarów gospodarczych, w których chcą się rozwijać i podnosić konkurencyjność. W nowej perspektywie finansowej będzie można zdobyć na ich rozwój eurofundusze (m.in. z priorytetu pierwszego FE dla rzecz przedsiębiorczego Pomorza Zachodniego).
W piątek, 27 maja 2022 r. w godz. 10-12 w siedzibie Urzędu Marszałkowskiego odbyło się spotkanie konsultacyjne dotyczące projektu aktualizowanego dokumentu „Inteligentne Specjalizacje Województwa Zachodniopomorskiego”. Założenia przedstawiali: dyrektor Centrum Inicjatyw Gospodarczych Jacek Wójcikowski, dyrektor Wydziału Zarządzania Strategicznego Marcin Szmyt oraz Paweł Szeremet kierownik Biura ds. Innowacyjności i Inteligentnych Specjalizacji w CIG.
Konsultowane specjalizacje mają zastąpić dotychczasowy podział (z 2016 r.). Wywodzi się on z przyjętych wcześniej Regionalnych Specjalizacji. To: Wielkogabarytowe konstrukcje wodne i lądowe, Zaawansowane wyroby metalowe, Produkty drzewno-meblarskie, Opakowania przyjazne środowisku, Produkty inżynierii chemicznej i materiałowej, Nowoczesne przetwórstwo rolno-spożywcze, Multimodalny transport i logistyka, Produkty oparte na technologiach informacyjnych.
Nowy aktualizowany projekt zawiera sześć inteligentnych specjalizacji.
- Technologie i usługi przyszłości;
- Inteligentne metody wytwarzania wyrobów i maszyn;
- Produkty chemiczne dla zrównoważonego rozwoju;
- Przetwórstwo naturalne nowej generacji;
- Niebieska gospodarka i zielony transport;
- Turystyka i jakość życia.
Technologie i usługi przyszłości
Wyodrębniona inteligentna specjalizacja obejmuje dziedziny związane z wdrażaniem innowacji cyfrowych oraz kreatywnych rozwiązań i technologii.
- 43 centra usług biznesowych oraz ICT z 11 krajów świata
- Szczecin znajduje się w pierwszej 10 najważniejszych w Polsce ośrodków nowoczesnych usług dla biznesu
Specjalizację reprezentują przedsiębiorstwa działające m.in. w: obszarach automotive, nowoczesnej infrastruktury teleinformatycznej, aplikacji oraz urządzeń IT, usług marketingowych i mediów, nowatorskich usług medycznych, inżynierii konstrukcyjnej oraz projektowania jachtów.
Pogłębiają poziom innowacyjności przedsiębiorstw, przez co pozwalają nie tylko zachować, ale także wzmacniać ich pozycję rynkową. Ponadto kształtują społeczeństwo informacyjne, pomagają rozwiązać problemy społeczne oraz podnosić jakość życia mieszkańców, a także realizować potrzeby i ambicje klimatyczne województwa.
Wprowadzane przez rozwój nauki i techniki nowe standardy funkcjonowania przemysłu, usług oraz rozwoju społecznego wymagają przyspieszenia transformacji cyfrowej oraz kreatywności i talentu zdolnych, ambitnych osób. Dlatego też kluczowe znaczenie ma wzmocnienie kompetencji kadr, stymulacja współpracy jednostek badawczo-rozwojowych z reprezentantami specjalizacji oraz wzmocnienie powiązań międzysektorowych.
Wdrażanie i rozwój dostępnych już idei takich, jak Gospodarka 4.0, robotyzacja, sztuczna inteligencja, efektywność energetyczna oraz tworzenie nowatorskich, niekonwencjonalnych rozwiązań będzie stanowiło odpowiedź na potrzeby współczesnej gospodarki.
Inteligentne metody wytwarzania wyrobów i maszyn
Ten obszar związany jest szczególnie z przetwórstwem metalowym, przemysłem metalurgicznym, maszynowym, precyzyjnym, środków transportu oraz elektrotechnicznym i elektronicznym.
- Produkcja wyrobów z metalu to trzecia w regionie sekcja z przemysłu przetwórczego pod względem wielkości produkcji sprzedanej
- Wysoka koncentracja terytorialna
- 10% wartości całej produkcji Unii Europejskiej
Przedsiębiorstwa działające w ramach tej specjalizacji są kluczowymi poddostawcami dla producentów z branży budowlanej, motoryzacyjnej, stoczniowej, lotnictwa, ruchu pojazdów szynowych, odnawialnych źródeł energii i wielu innych. To firmy z wieloletnim doświadczeniem, zaawansowaną, specjalistyczną wiedzą i ugruntowaną siecią kontaktów, wdrażające innowacyjne produkty i nowe technologie.
Specjalizacja ta przyczynia się do upowszechnia zasad zielonej gospodarki i zrównoważonego rozwoju w regionie. Z tego względu tak istotne dla IS jest wprowadzanie nowatorskich metod zarządzania, procesów wytwarzania, użytkowania nowoczesnych materiałów i efektywności energetycznej.
Dodatkowym atutem, sprzyjającym wzrostowi branży, jest istniejący system kształcenia, dostarczający specjalistów, technologów, techników i inżynierów, między innymi, z zakresu prac mechaniczno-elektrycznych, elektronicznych, elektrotechnicznych, mechatronicznych, robotycznych czy specjalistycznej obróbki metali.
Produkty chemiczne dla zrównoważonego rozwoju
Jest dziedziną multisektorową odnoszącą się do wielu gałęzi przemysłu oraz licznych procesów i produktów. Zakres jej działalności obejmuje m.in. segment paliwowy, produkcję chemikaliów, wyrobów chemicznych, chemii budowlanej, gumowych, z tworzyw sztucznych (polimerowych), a także środków ochrony roślin, leków, środków farmaceutycznych, kosmetyków, opakowań (w tym biodegradowalnych), nawozów (w tym nawozów organicznych i organiczno-mineralnych), odzieży, tekstyliów oraz farb i lakierów.
- 6,5 mld PLN w regionie realizowana jest największa inwestycja w historii polskiej branży chemicznej
- 33% przychodów firm z branży opakowaniowej pochodzi z eksportu
Mnogość powiązań i zastosowań w różnych sektorach gospodarczych powoduje, iż specjalizacja pełni kluczową rolę w zachodniopomorskiej gospodarce. Wprowadzane na rynek materiały oraz technologie chemiczne przekładają się na pozostałe inteligentne specjalizacje regionu oraz przedsiębiorstwa skupione wokół sektora rolno-spożywczego, obszarów odwołujących się do ochrony zdrowia, transportu i budownictwa, zaawansowanych materiałów oraz chemii biologicznej i środowiskowej (w tym bakterii organicznych).
Ponadto firmy tworzące IS są dla większości branż nie tylko dostawcą nowatorskich rozwiązań, ale także w wielu przypadkach istotnie wpływają na ich rozwój oraz na oferowane przez nie artykuły i usługi - od tych podstawowych po bardziej zaawansowane technologicznie i przemysłowo.
Przetwórstwo naturalne nowej generacji
Odnosi się do szerokiego spektrum dziedzin opartych na zasobach biologicznych związanych z przemysłem spożywczym (m.in. zdrowej żywności i jej suplementacji), przetwórstwem drewna, rolnictwem, leśnictwem, łowiectwem, rybołówstwem, hodowlą zwierząt oraz branżą meblarską.
- 3. największy w kraju eksporter branży rolno-spożywczej
- 49% powierzchni regionu stanowią duże obszary wiejskie i leśne
- 22% obszary prawnie chronione o wyjątkowych walorach przyrodniczych
Wśród reprezentantów tej IS znajdują się m.in. przedstawiciele spółek produkujących meble i wyroby pochodzące z drewna (półfabrykaty drzewne), zakładów mleczarskich, cukrowni, przedsiębiorstw zajmujących się przetwórstwem owocowo-warzywnym, zakładów browarniczych czy winnic.
Bazę zasobów i atutów specjalizacji tworzą unikatowe warunki naturalne, dostęp do surowców oraz wieloletnie tradycje i doświadczenie przedsiębiorstw wzmocnione ofertą artykułów BIO i EKO. Specjalizacja ma kluczowe znaczenie dla regionu ze względu na udział w tworzeniu miejsc pracy, wartości eksportu oraz przychodów. Ponadto w oparciu o zbudowane zaufanie wynikające z wysokiej jakości usług i produktów. Ta IS promuje zarówno swoją markę, jak i kreuje wyjątkowy wizerunek Pomorza Zachodniego, co potwierdza poszerzana od lat Lista Produktów Tradycyjnych oraz Regionalnych.
Niebieska gospodarka i zielony transport
Inteligentna specjalizacja Niebieska gospodarka i zielony transport obejmuje dziedziny związane z morzem oraz transportem zintegrowanym, w tym intermodalnym.
- 160 km autostrad i dróg ekspresowych skomunikowanych z systemem dróg europejskich
- 33% krajowych obrotów przeładunkowych generowanych jest na Pomorzu Zachodnim
- 200 mln zł to roczne nakłady inwestycyjne na działalność morską
Wśród nich wyróżnić można takie branże, jak żegluga śródlądowa i morska, energia odnawialna, przemysł stoczniowy i offshore, usługi portowe oraz gałęzie współtworzące nowoczesny łańcuch operacji zapewniających sprawny przepływ ludzi i towarów.
Specjalizacja oddziałuje na gospodarkę Pomorza Zachodniego za sprawą zbudowanego potencjału, na który składają się funkcjonujące w jej obszarze firmy i ich know-how, dopasowana do potrzeb oferta edukacyjna i naukowa szkół średnich i wyższych oraz funkcjonująca sieć współpracy i partnerstwa.
Podmioty tworzące specjalizację mają znaczący wpływ na rozwój i konkurencyjność województwa zachodniopomorskiego, a także stanowią ważne źródło istniejących i nowych miejsc pracy.
Ze względu na swój charakter ściśle powiązany ze środowiskiem naturalnym, IS wpływa także bezpośrednio na ekologię oraz na jakość życia mieszkańców.
Turystyka i jakość życia
Stanowi istotną dziedzinę gospodarki województwa zachodniopomorskiego. Działająca w oparciu o szczególne walory przyrodnicze regionu, specjalizacja skupia wokół siebie firmy z sektora turystycznego oraz branż towarzyszących.
- 1850 h słońca w ciągu roku
- 180 km piaszczystych plaż
- 3 000 pięknych jezior
- 144 tys. miejsc noclegowych
Ważnym aspektem jest także marka turystyczna regionu, której siłą są emocje turystów zbudowane na pozytywnym doświadczaniu, dopasowanej propozycji usług i produktów oraz przekazanej wiedzy o województwie i jego atutach. Z tego względu kluczowa jest cyfryzacja branży reprezentującej IS oraz przygotowanie profesjonalnej i nowoczesnej oferty, wykorzystującej zaawansowane systemy informacji i sposoby jej wyboru. Istotne w tym zakresie jest poszerzanie współpracy organizatorów turystyki przyjazdowej z przewodnikami turystycznymi i operatorami atrakcji turystycznych.
Specjalizacja stanowi także jeden z kluczowych kanałów transferu wiedzy o regionie i jego zasobach oraz potencjałach. Dywersyfikacja oferty w kierunku rozbudowy infrastruktury dostosowanej do wymogów turystyki aktywnej, rozwoju turystyki kulturowej oraz innych nowych produktów turystycznych będących uzupełnieniem oferty noclegowej, pozwoli wzbogacić oraz wzmocnić konkurencyjności turystyki regionu.
Dodatkowe informacje
Więcej informacji na temat konsultacji projektu Inteligentnych Specjalizacji Województwa Zachodniopomorskiego oraz dokument przedstawiający mechanizm identyfikacji Inteligentnych Specjalizacji dostępny jest na stronie internetowej specjalizacje.wzp.pl
Konsultacje społeczne potrwają do 6 czerwca. Formularz konsultacyjny