Urząd Marszałkowski koordynuje przygotowywanie społeczności regionu do udziału w nowej perspektywie polityki spójności Unii Europejskiej na lata 2014 – 2020. Pozyskanie odpowiednio dużej puli środków oraz ich efektywne wykorzystanie wymaga właściwego planowania oraz społecznego porozumienia wokół kierunków rozwoju naszego województwa. O aktualnym stanie przygotowań do wdrożenia nowego Programu Operacyjnego mowa była w czasie spotkania (które odbyło się w dniu 7 listopada br.) dziennikarzy z marszałkiem Olgierdem Geblewiczem i wicemarszałkiem Andrzejem Jakubowskim.
 
- Stoimy u progu nowej perspektywy finansowej, dlatego warto pamiętać jak ważne zadanie nas czeka – mówił marszałek Olgierd Geblewicz. – To prawdopodobnie będą ostatnie tak duże pieniądze zarówno dla Polski, jak i dla Pomorza Zachodniego, stąd też musimy bardzo uważnie zaplanować nasze działania. Do tych przygotowań zaprosiliśmy wszystkie zachodniopomorskie samorządy, przedsiębiorców, instytucje i mieszkańców. Wszyscy powinniśmy myśleć ambitnie o planach rozwoju naszego podwórka, powiatu, gminy, miasta, itd. Teraz jest szansa, aby zaplanować jak będzie wyglądało Zachodniopomorskie w 2020 r. Chcemy otworzyć dyskusję i stworzyć swoisty bank pomysłów na następne lata wydatkowania unijnych funduszy. Bez ożywionej dyskusji i włączenia w przygotowania jak największej liczby partnerów nie będzie sukcesu – podkreślał marszałek.
 
Różnica między mijającą a nową perspektywą finansową można określić następująco: ważna będzie nie szybkość wydawania środków, ale osiąganie zamierzonych celów strategicznych, które w tej chwili są aktualizowane przez każde województwo. Dzisiaj do końca nie wiemy ile środków trafi do Polski i do poszczególnych regionów, ale według najświeższych informacji może to być 80 mld euro w skali kraju – informował wicemarszałek Andrzej Jakubowski.
 
Podstawowym dokumentem determinującym kształt polityki spójności Unii Europejskiej na lata 2014 – 2020 jest dokument „Strategia Europa 2020”, która określa trzy priorytety rozwojowe:

  • rozwój inteligentny – rozwój gospodarki opartej na wiedzy i innowacji,

  • rozwój zrównoważony – wspieranie gospodarki efektywnie korzystającej z zasobów, bardziej przyjaznej środowisku i bardziej konkurencyjnej,

  • rozwój sprzyjający włączeniu społecznemu – wspieranie gospodarki charakteryzującej się wysokim poziomem zatrudnienia i zapewniającej spójność gospodarczą, społeczną i terytorialną.

 
„Strategia Europa 2020” określa cele, które mają być osiągnięte na poziomie całej Unii Europejskiej do roku 2020 i które mają być wymiernym wskaźnikiem sukcesu realizacji przyjętych założeń. Wraz z określeniem priorytetów oraz celów „Strategia Europa 2020” określa siedem inicjatyw przewodnich, które mają dzięki realizacji wskazanych w nich działań, umożliwić postęp w ramach każdego z priorytetów tematycznych, czyli:

  • „Unia innowacji” – projekt na rzecz poprawy warunków ramowych i dostępu do finansowania badań i innowacji, tak by innowacyjne pomysły przeradzały się w nowe produkty i usługi, które z kolei przyczynią się do wzrostu gospodarczego i tworzenia nowych miejsc pracy;

  • „Młodzież w drodze” – projekt na rzecz poprawy wyników systemów kształcenia oraz ułatwiania młodzieży wejścia na rynek pracy;

  • „Europejska agenda cyfrowa” – projekt na rzecz upowszechnienia szybkiego Internetu i umożliwienia gospodarstwom domowym i przedsiębiorstwom czerpania korzyści z jednolitego rynku cyfrowego;

  • „Europa efektywnie korzystająca z zasobów” – projekt na rzecz uniezależnienia wzrostu gospodarczego od wykorzystania zasobów, przejścia na gospodarkę niskoemisyjną, większego wykorzystania odnawialnych źródeł energii, modernizacji transportu oraz propagowania efektywności energetycznej;

  • „Polityka przemysłowa w erze globalizacji” – projekt na rzecz poprawy otoczenia biznesu, szczególnie w odniesieniu do MŚP, oraz wspierania rozwoju silnej i zrównoważonej bazy przemysłowej, przygotowanej do konkurowania na rynkach światowych;

  • „Program na rzecz nowych umiejętności i zatrudnienia” – projekt na rzecz modernizacji rynków pracy i wzmocnienia pozycji obywateli poprzez rozwój kwalifikacji przez całe życie w celu zwiększenia współczynnika aktywności zawodowej i lepszego dopasowania popytu do podaży na rynku pracy, między innymi dzięki mobilności siły roboczej;

  • „Europejski program walki z ubóstwem” – projekt na rzecz zapewnienia spójności społecznej i terytorialnej, tak aby korzyści płynące ze wzrostu gospodarczego i zatrudnienia były szeroko dostępne, a osoby ubogie i wykluczone społecznie mogły Ŝyć godnie i aktywnie uczestniczyć w życiu społeczeństwa.

 
W realizację powyższych inicjatyw przewodnich mają być zaangażowane wszystkie państwa członkowskie Unii Europejskiej oraz właściwe jej organy. Na poziomie Unii realizacji Strategii Europa 2020 podporządkowane zostaną wszystkie dostępne narzędzia i mechanizmy, w tym w szczególności środki przeznaczone na realizację polityki spójności, Wspólnej Polityki Rolnej, Wspólnej Polityki Rybackiej.
Wszystkie fundusze, w celu koordynacji i zapewnienia komplementarności ich wsparcia, jak również ustanowienia możliwe jednolitych zasad wdrażania, zostaną objęte przygotowanymi na poziomie UE – Wspólnymi Rami Strategicznymi (WRS).
 
Zgodnie z przedstawionymi w październiku 2011 r. przez Komisję Europejską propozycjami legislacyjnymi dotyczącymi polityki spójności w latach 2014 – 2020, określono m.in. jedenaście celów tematycznych na rzecz realizacji Strategii Europa 2020:
 
1. wspieranie badań naukowych, rozwoju technologicznego i innowacji,
2. zwiększenie dostępności, stopnia wykorzystania i jakości technologii informacyjno-komunikacyjnych,
3. podnoszenie konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw, sektora rolnego (w odniesieniu do EFRROW) oraz sektora rybołówstwa i akwakultury (w odniesieniu do EFMR),
4. wspieranie przejścia na gospodarkę niskoemisyjną we wszystkich sektorach,
5. promowanie dostosowania do zmiany klimatu, zapobiegania ryzyku i zarządzania ryzykiem,
6. ochrona środowiska naturalnego i wspieranie efektywności wykorzystywania zasobów,
7. promowanie zrównoważonego transportu i usuwanie niedoborów przepustowości w działaniu najważniejszych infrastruktur sieciowych,
8. wspieranie zatrudnienia i mobilności pracowników,
9. wspieranie włączenia społecznego i walka z ubóstwem,
10. inwestowanie w edukację, umiejętności i uczenie się przez całe życie,
11. wzmacnianie potencjału instytucjonalnego i skuteczności administracji publicznej.
 
Wsparcie z funduszy objętych WRS będzie udostępniane państwom członkowskim na podstawie zawieranej z Komisją Europejską umowy o współpracy. W przedmiotowej umowie zostaną określone zobowiązania państwa członkowskiego na poziomie krajowym i regionalnym jakie będą wdrażane w powiązaniu z realizacją Strategii Europa 2020 oraz krajowe uwarunkowania strategiczne. Wśród tych ostatnich wymienić należy w szczególności Średniookresową Strategię Rozwoju Kraju 2020, Koncepcję Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030 oraz Krajową Strategię Rozwoju Regionalnego 2010-2020. W umowie zostanie określona również m.in. strategia wykorzystania funduszy WRS uwzględniająca z jednej strony krajowe i regionalne uwarunkowania i cele rozwojowe, a z drugiej uwarunkowania związane z funduszami WRS. Wskazany zostanie układ programów operacyjnych wdrażających fundusze WRS, założenia finansowe, struktura systemu wdrażania oraz podstawowe wskaźniki monitorujące realizację umowy.